ในงานศึกษาทางวิทยาศาสตร์และสิ่งแวดล้อม การวัดที่แม่นยำมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อข้อมูลและการวิเคราะห์ที่แม่นยำ หน่วยวัดที่ใช้กันทั่วไปที่สุดหน่วยหนึ่ง โดยเฉพาะในเคมีและวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คือ มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งย่อว่า มก./ล. (mg/L)
แต่คำนี้หมายถึงอะไรกันแน่ และทำไมจึงมีความสำคัญมาก ในบทความนี้ เราจะมาสำรวจว่ามิลลิกรัมต่อลิตรหมายถึงอะไร ใช้ยังไง และความเกี่ยวข้องของมิลลิกรัมต่อลิตรในสาขาต่างๆ
มิลลิกรัมต่อลิตร (มก./ล.) หมายถึงอะไร?
มิลลิกรัมต่อลิตร (มก./ล.) mg/L เป็นหน่วยความเข้มข้นที่ใช้แสดงปริมาณของสารในปริมาตรของเหลวที่กำหนด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง แสดงถึงจำนวนมิลลิกรัมของสารที่ละลายในของเหลวหนึ่งลิตร หากจะแยกย่อยเพื่ออธิบายรายละเอียดได้ดังต่อไปนี้
- มิลลิกรัม (มก.): มิลลิกรัมเท่ากับหนึ่งในพัน (1/1000) ของกรัม เป็นหน่วยมวล (น้ำหนัก) ขนาดเล็กมากที่ใช้กันทั่วไปในการวัดทางวิทยาศาสตร์
- ลิตร (L): ลิตรเป็นหน่วยมาตรฐานของปริมาตรในระบบเมตริก ซึ่งมักใช้ในการวัดปริมาตรของเหลว โดยที่ 1 L = 1 dm3 = 1000 cm3
เมื่อเราพูดว่าสารละลายมีความเข้มข้น 10 มก./ล. หมายความว่าสารละลาย 1 ลิตรมีสารละลายอยู่ 10 มิลลิกรัม
การวัดมิลลิกรัมต่อลิตรอย่างไร
มีหลายวิธีในการวัดความเข้มข้นของสารเป็นมิลลิกรัมต่อลิตร ขึ้นอยู่กับบริบทและความแม่นยำที่ต้องการ และขึ้นอยู่กับชนิดของสารละลาย
1. เครื่องมือวิเคราะห์
เครื่องมือที่ซับซ้อนเช่นเครื่องสเปกโตรโฟโตมิเตอร์ โครมาโทกราฟ และแมสสเปกโตรมิเตอร์ สามารถวัดความเข้มข้นของสารเป็นมิลลิกรัมต่อลิตรได้อย่างแม่นยำ เครื่องมือเหล่านี้มักใช้ในห้องปฏิบัติการเพื่อการวิเคราะห์โดยละเอียด
2. การไทเทรต (Titrate):
การไทเทรตเป็นเทคนิคในห้องปฏิบัติการทั่วไปที่ใช้สารละลายที่มีความเข้มข้นที่ทราบเพื่อกำหนดความเข้มข้นของสารละลายที่ไม่ทราบค่า ผลลัพธ์มักจะแสดงเป็นมิลลิกรัมต่อลิตร
3. เครื่องวัดสี (Color meter):
สำหรับการวิเคราะห์ที่ซับซ้อนน้อยกว่า จะใช้การทดสอบสี การทดสอบเหล่านี้เกี่ยวข้องกับการเติมสารเคมีลงในสารละลาย ทำให้เกิดการเปลี่ยนสี ซึ่งสามารถวัดได้ด้วยเครื่องวัดสีเพื่อประมาณความเข้มข้นเป็นมิลลิกรัมต่อลิตร
PPM เทียบกับ mg/L
ส่วนต่อล้านส่วน (ppm) คือหน่วยวัดความเข้มข้นที่ใช้แทนอัตราส่วนของสารหนึ่งส่วนต่อสารละลายหนึ่งล้านส่วน เป็นปริมาณที่ไม่มีหน่วยวัด
1 ppm หมายความว่ามีสารหนึ่งส่วนต่อสารละลายหนึ่งล้านส่วน
ความสัมพันธ์ของ mg/L กับ ppm
กรณีตัวอย่างน้ำหรือของเหลว น้ำ 1 ลิตรมีน้ำหนักประมาณ 1 กิโลกรัม (1,000 กรัม) ดังนั้น 1 มก./ลิตร = 1 มก./ 1,000 กรัม = [1 X10-3 (กรัม) ] / [1,000 (กรัม)] = 1 / 1,000,000
ดังนั้นกรณีที่เป็นของเหลว
1 มก./ลิตร (mg/L) = 1 ส่วนในล้านส่วน (ppm)
ความสำคัญของ มก./ล. (mg/L) ในการวัด
หน่วยมก./ล. ถูกใช้กันอย่างแพร่หลายในสาขาต่างๆ ด้วยเหตุผลหลายประการ:
1. การทดสอบคุณภาพน้ำ:
การประยุกต์ใช้ มก./ล. ที่พบมากที่สุดอย่างหนึ่งคือในการทดสอบคุณภาพน้ำ นักวิทยาศาสตร์และนักสิ่งแวดล้อมใช้หน่วยนี้ในการวัดความเข้มข้นของสารต่างๆ ในน้ำ เช่น สารมลพิษ สารอาหาร และแร่ธาตุ
ตัวอย่างเช่น ความเข้มข้นของไนเตรต ซึ่งเป็นมลพิษทั่วไปในแหล่งน้ำ มักจะรายงานเป็นหน่วยมิลลิกรัมต่อลิตร (mg/L) ซึ่งจะช่วยกำหนดว่าน้ำนั้นปลอดภัยสำหรับการบริโภคหรือไม่ หรือก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อมหรือไม่
ตัวอย่างเช่นมาตรฐานค่า TDS ในน้ำดื่มต้องไม่เกิน 500mg/L
พารามิเตอร์ | กรมอนามัย | อย | สมอ |
---|---|---|---|
สารละลายทั้งหมดที่เหลือจากการระเหย (TDS ) | ไม่เกิน 1,000 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 500 มก./ล |
ความกระด้าง (Hardness) | ไม่เกิน 500 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล | ไม่เกิน 100 มก./ล |
ซัลเฟต | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 200 มก./ล |
คลอไรด์ | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล | ไม่เกิน 250 มก./ล |
ไนเตรท | ไม่เกิน 50 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล | ไม่เกิน 4 มก./ล |
ฟลูออไรด์ | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล | ไม่เกิน 0.7 มก./ล |
2. เคมีและชีววิทยา:
ในเคมีนิยมใช้หน่วยมิลลิกรัมต่อลิตรเพื่อแสดงความเข้มข้นของสารเคมีในสารละลาย ตัวอย่างเช่นความเข้มข้นของกลูโคสในตัวอย่างทางชีวภาพหรือปริมาณของก๊าซที่ละลายในน้ำสามารถวัดเป็นหน่วยมิลลิกรัมต่อลิตรได้
ในทางชีววิทยา มักใช้หน่วยมิลลิกรัมต่อลิตรเพื่อวัดความเข้มข้นของสารอาหาร สารพิษ หรือสารอื่นๆ ในของเหลวในร่างกายหรือตัวอย่างสิ่งแวดล้อม
3. การตรวจสอบสิ่งแวดล้อม:
นักวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อมใช้หน่วยมิลลิกรัมต่อลิตร (mg/L) เพื่อวัดปริมาณสารมลพิษในแหล่งน้ำ เช่น แม่น้ำ ทะเลสาบ และมหาสมุทร หน่วยนี้ช่วยในการตรวจสอบสุขภาพของระบบนิเวศและผลกระทบของกิจกรรมของมนุษย์ต่อสิ่งแวดล้อม
ตัวอย่างเช่น ความเข้มข้นของออกซิเจนที่ละลายอยู่ในน้ำมักจะวัดเป็นมิลลิกรัมต่อลิตรเพื่อประเมินความสามารถของน้ำในการหล่อเลี้ยงชีวิตในน้ำ
4. ผลิตภัณฑ์ยา:
ในอุตสาหกรรมยา จะใช้มิลลิกรัมต่อลิตรในการวัดความเข้มข้นของยาในสารละลาย รวมถึงยาที่ใช้สำหรับการบำบัดทางเส้นเลือดหรือการทดลองในห้องปฏิบัติการ